Kurdwanowski Paweł z Kurdwanowa h. Półkozic (zm. 1669), poseł na sejmy, kasztelan zawichojski. Wywodził się ze starej rodziny mazowieckiej z woj. rawskiego, był jedynym synem Seweryna, wojskiego czerskiego, i Zofii z Kurozwęk Męcińskiej. Uczył się najpierw w Szkołach Nowodworskich, w r. 1637 zapisał się na Akad. Krak., a następnie studiował na uniwersytecie w Padwie (wpisany 6 X 1639), gdzie został obrany konsyliarzem nacji polskiej. W r. 1647 otrzymał od matki dobra Jasiony, Klamów, Bartków i Korzeń w ziemi czerskiej, na których uczynił zapis na kościół w Promnej koło Grójca. Z jego późniejszej działalności politycznej związanej z woj. krakowskim i sandomierskim wynika, iż i w tych województwach posiadał jakieś dobra. Prawdopodobnie była to część dóbr po jezuicie Wojciechu Męcińskim, bracie matki, o które procesował się jeszcze ojciec K-ego, oraz dobra Branickich wniesione mu w posagu przez żonę. W r. 1648 jako miecznik krakowski był na sejmiku przedkonwokacyjnym woj. krakowskiego i podpisał elekcję w r. 1648. W r. 1652 obrano K-ego marszałkiem sejmiku woj. sandomierskiego, w 1654 posłował z woj. sandomierskiego na sejm nadzwycz.; zajął wówczas dość chwiejne stanowisko w dyskutowanej sprawie fundacji i nadań Anny Alojzy z Ostrogskich Chodkiewiczowej w Jarosławiu i Ostrogu na rzecz jezuitów. Posłował także na sejm w r. 1655 i podpisał list do papieża w sprawie uzyskania poparcia dla Akad. Krak. w jej sporze o jurysdykcję z bpem krakowskim Piotrem Gembickim. W r. 1658 został kasztelanem zawichojskim. W t. r. deputowano go z sejmu do Trybunału Radomskiego. Z sejmu w r. 1659 był senatorem rezydentem, a w r. 1661 wyznaczono K-ego z sejmu do rewizji Skarbu Kor.
K. był żonaty z Anną Martą z Ruszczy Branicką, podkomorzanką krakowską, siostrą Jana Klemensa, marszałka nadwornego kor. (zob.). Po śmierci żony K. popadł w dewocję i zabiegał nawet u generała zakonu jezuitów Goswina Nikela o przysłanie mu kapelana; z czasem obrał stan duchowny zrzekając się w r. 1665 godności kasztelana zawichojskiego. K. miał czterech synów, m. in. Wojciecha Kazimierza, łowczego mielnickiego, Hieronima, wojskiego radomskiego, Jana Franciszka (zob.), oraz dwie córki: Zofię za Hieronimem Jałowieckim, łowczym wołyńskim, i Annę, najpierw za Kasprem Kochanowskim, podsędkiem sandomierskim, a potem za Adamem Walewskim, kaszt. inowłodzkim. K. zmarł w r. 1669, prawdopodobnie na wiosnę, pochowany w nie istniejącym dziś kościele Św. Macieja w Krakowie.
Estreicher; Boniecki; Niesiecki; Uruski; Żychliński; – Grabowski A., Historyczny opis miasta Krakowa, Kr. 1822 s. 108; Załęski, Jezuici, IV; – Akta sejmikowe woj. krak., II, III; Album stud. Univ. Crac., IV 177; Arch. do Dziej. Liter., VI; Elektorowie; Temberski, Roczniki; Vol. leg., IV 99, 240, 307, 330; – Arch. Centr. S. J.: Polonica 77 II f. 457; Zbiory Zakł. Dok. IH PAN w Kr.: Kartoteka Komitetu Źródeł do Dziejów Życia Umysłowego Polski, Teka Pawińskiego 21.
Kazimierz Przyboś